Khói cháy rừng ảnh hưởng như thế nào đến chất lượng không khí và sức khỏe

Chất lượng không khí là mối quan tâm hàng đầu

Chất lượng không khí là mối quan tâm hàng đầu đối với những người ở gần và xung quanh khu vực xảy ra cháy rừng. Trong khi một số người có thể khó nhận thấy khói, những người khác cảm thấy khó thở. Mức độ ảnh hưởng của khói tùy thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm tuổi tác, tình trạng sức khỏe trước đó và mật độ khói trong khu vực. Dưới đây là các thông tin về các loại mặt nạ phòng độc phù hợp, các nguồn lực để kiểm tra chất lượng không khí và các mẹo bổ sung để giảm tiếp xúc với khói cháy rừng.

Trong khi một số người có thể khó nhận thấy khói, những người khác có thể thấy mình khó thở. Mức độ ảnh hưởng của khói thuốc tùy thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm tuổi tác, tình trạng sức khỏe trước đó và mật độ khói trong khu vực của bạn. Dưới đây, bạn sẽ tìm thấy thông tin về các loại mặt nạ phòng độc phù hợp để tìm hiểu, các nguồn lực để kiểm tra chất lượng không khí (cả quốc gia và địa phương) và các mẹo bổ sung để giảm tiếp xúc với khói cháy rừng.

Nguồn sinh ra khói

Khói cháy rừng là một hỗn hợp phức tạp của carbon dioxide, hơi nước, hóa chất dạng khí và vật chất dạng hạt – một hỗn hợp các hạt rắn và các giọt chất lỏng lơ lửng trong không khí. Thành phần chính xác của khói cháy rừng có thể khác nhau tùy thuộc vào chất liệu tiếp nhiên liệu cho đám cháy, độ nóng của nó và điều kiện thời tiết.

Đối với những người ở gần đám cháy rừng, sẽ có nguy hiểm do hít thở các hóa chất dạng khí mà đám cháy phát ra. Chúng bao gồm cacbon monoxit, metan, axit axetic và fomandehit.

Nhưng rủi ro lớn hơn với những người sinh sống ở các vùng xung quanh, sự ảnh hưởng lại xảy ra từ các hạt bụi. Các hạt lớn hơn hoặc “thô” trong khói có xu hướng gây kích ứng mắt, mũi và cổ họng nhưng thường không đến phổi. Sự nguy hiểm hơn đến từ các hạt bụi mịn. Những hạt nhỏ này có thể được hít vào sâu trong phổi và cuối cùng đi vào máu, khiến người khỏe mạnh trở nên ốm yếu và người ốm thì yếu hơn.

Rất khó dự đoán khói cháy rừng sẽ thổi theo hướng nào và ảnh hưởng như thế nào đến chất lượng không khí. Nồng độ khói thay đổi liên tục tùy thuộc vào thời tiết, địa hình và nhiều yếu tố khác.

Trong khói cháy rừng không chỉ có bụi mà còn có lượng lớn các chất khí độc hại như cacbon monoxit, metan, axit axetic và fomandehit

Khói cháy rừng ảnh hưởng như thế nào đến sức khoẻ con người?

Chất lượng không khí kém do khói cháy rừng có thể ảnh hưởng đến con người theo nhiều cách khác nhau:

• Cay mắt
• Ho khan
• Thở khò khè
• Hụt hơi
• Sổ mũi

Các triệu chứng này chủ yếu là do các chất dạng hạt gây kích ứng màng nhầy và đường hô hấp. Các khí độc trong khói – đặc biệt là formaldehyde và một loại khí gọi là acrolein – cũng là những chất gây kích ứng đường hô hấp, có thể làm cho các triệu chứng này trở nên tồi tệ hơn. Tiếp xúc với lượng carbon monoxide thấp có thể gây đau ngực và nhịp tim không đều ở những người bị bệnh tim.

Khói cháy rừng để lại rất nhiều ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ con người

Ai là người nguy cơ cao nhất?

Đối với những người dễ bị tổn thương, tác động của việc hít thở khói có thể nghiêm trọng hơn. Ở những người bị bệnh tim và các bệnh phổi mãn tính như hen suyễn và khí phế thũng, các chất dạng hạt làm giảm chức năng phổi, làm trầm trọng thêm các triệu chứng hen suyễn, nhịp tim không đều, đau tim và thậm chí tử vong sớm . Do người cao tuổi có nhiều khả năng mắc các bệnh về tim hoặc phổi từ trước, họ dễ bị tác hại của khói lửa hơn.

Trẻ em được coi là một đối tượng nhạy cảm vì phổi vẫn đang phát triển. Tiếp xúc với khói đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ em bị hen suyễn, có thể gây ra các cơn hen suyễn thường xuyên hơn hoặc nghiêm trọng hơn. Nhưng ngay cả những trẻ không bị hen suyễn cũng có thể bị khó thở, ho và thở khò khè khi tiếp xúc với không khí có khói.

Mặc dù không có nhiều nghiên cứu về tác động của khói lửa đối với phụ nữ mang thai và thai nhi, nhưng nghiên cứu gần đây đã phát hiện ra trọng lượng sơ sinh thấp hơn sau trận cháy rừng ở nam California năm 2003. Các tác động tiêu cực của khói thuốc lá cũng được ghi nhận. Vì nhiều chất độc hại được tìm thấy trong khói thuốc lá cũng được tìm thấy trong khói lửa cháy rừng, phụ nữ mang thai có thể thực hiện các biện pháp phòng ngừa đặc biệt khi không khí có khói.

Trẻ em và người già là 2 đối tượng dễ bị ảnh hưởng bởi khói cháy rừng nhiều hơn những người khác.

Khi nào cần giới hạn hoạt động?

Một khi đám cháy rừng kéo dài trong một thời gian nhất định, chất lượng không khí thường đạt đến mức không tốt cho sức khỏe. Điều này có nghĩa là những nhóm nhạy cảm như người già, trẻ em và những người mắc bệnh tim hoặc phổi nên hạn chế thời gian ở ngoài trời. Một số khu vực có mức AQI màu đỏ và tím, có nghĩa là chất lượng không khí không tốt cho mọi người. Ở những mức độ này, hầu hết mọi người sẽ có một số triệu chứng khó chịu.

Làm thế nào để giảm tiếp xúc với khói?

Hai điều đơn giản nhất bạn có thể làm để bảo vệ bản thân khi chất lượng không khí xấu là ở trong nhà và hạn chế hoạt động ở ngoài trời. Mặc dù điều này không cung cấp sự bảo vệ hoàn toàn, nhưng nó sẽ giảm rủi ro cho bạn.

Các bước khác cần thực hiện:

• Đóng chặt cửa sổ và cửa ra vào, và chạy máy điều hòa nhiệt độ nếu có.
• Tránh các hoạt động làm tăng ô nhiễm trong nhà. Điều này có nghĩa là không hút thuốc, đốt nến, nấu ăn trên bếp ga ( làm tăng các hạt vật chất)
• Sử dụng máy lọc không khí: Máy lọc không khí có thể hữu ích, nhưng chúng khác nhau rất nhiều về hiệu quả chống lại khói lửa. Hai loại bộ lọc truyền thống trong máy lọc không khí là bộ lọc HEPA, được thử nghiệm để bẫy các hạt có kích thước nhất định (0,3 micron) trong không khí và bộ lọc than hoạt tính để giữ khí.

Nếu bạn sống trong khu vực dễ xảy ra hỏa hoạn, bạn nên chuẩn bị sẵn máy lọc không khí và các bộ lọc bổ sung trước khi đám cháy bùng phát. Một khi cháy rừng xảy ra, sản phẩm thường bán hết nhanh chóng và có thể khó tìm.

Máy lọc không khí giúp các gia đình giải quyết tốt hơn các vấn đề do khói gây ra

Bạn có nên đeo khẩu trang?

Nếu bạn phải ở ngoài trời, hãy chắc chắn rằng bạn chọn đúng loại khẩu trang và đeo đúng cách. Đeo mặt nạ giấy hoặc khăn sẽ không bảo vệ bạn khỏi các chất ô nhiễm trong khói lửa. Khẩu trang có nhãn N95 hoặc P100 có thể lọc ra các hạt mịn, mặc dù chúng không giúp loại bỏ các khí trong khói như carbon monoxide, formaldehyde và acrolein.

Đảm bảo khẩu trang được đeo đúng cách, ôm sát khuôn mặt để hạn chế sự xâm nhập của khói bụi. Điều quan trọng cần lưu ý là những khẩu trang này này không có kích thước dành cho trẻ em và mặt nạ quá lớn sẽ không hiệu quả lắm. Tốt nhất nên để trẻ ở trong nhà càng nhiều càng tốt khi chất lượng không khí kém.